Zeker weten. En het maakt daarbij niet uit of je een monitor, projector, draagbare projector of je trouwe tv gebruikt. Hoewel het tot HDMI 1.3 min of meer klopte om te zeggen „alle HDMI-kabels zijn hetzelfde”, zijn sinds HDMI 1.4 en de komst van 4K de verschillende gegevensbandbreedtes voor elke kabel enorm verschillend.
Ter vergelijking, HDMI 1.3 kan 10,2 Gbps (gigabits per seconde) doorgeven en heeft ondersteunt 4K niet. Die HDMI-versie, een product van de jaren 2000 en 1080p, is nu verleden tijd. HDMI 1.4 heeft dezelfde 10,2 Gbps-bandbreedte. Deze versie was bedoeld als snelle oplossing voor het updaten van HDMI 1.3 met ondersteuning voor 4K bij 30 Hz, maar zonder HDR. De grote overstap kwam met HDMI 2.0, waarbij de bandbreedte bijna werd verdubbeld naar 18 Gbps. Hiermee kan 4K 60 Hz (of 60 frames per seconde) en HDR-metadata worden doorgegeven. Dat is de reden waarom HDMI 2.0 zo effectief was bij het populair maken van 4K HDR-video en 4K HDR-gaming. Alhoewel 4K 30 Hz voldoende kan zijn voor sommige soorten games, levert 4K 60 Hz zelfs goede prestaties bij spellen waarbij het aankomt op uiterst snel reageren.
Meer recentelijk zagen we de komst van HDMI 2.1, de grootste stap in de HDMI-geschiedenis. Deze krachtpatser zorgt voor meer dan twee keer de bandbreedte en gaat tot 48 Gbps. HDMI 2.1 ondersteunt 4K 120 Hz en 8K 60 Hz en is dus goed berekend op de toekomst. De extra bandbreedte is zelfs voldoende voor features als de automatische lage latentie-modus en variabele vernieuwingsfrequenties, twee eigenschappen die speciaal bedoeld zijn voor gaming van topklasse. HDMI 2.1 ondersteunt bovendien de nieuwe generatie HDR, die bekendstaat als dynamische HDR. Zoals je al wel zult kunnen raden, past dynamische HDR de beeldparameters tijdens de doorgifte aan in plaats van een vast HDR-profiel uit te voeren. HDMI 2.1 biedt verrassend genoeg zelfs ondersteuning voor 10K-resolutie bij 24 Hz voor cinematografische content en televisie. Dus ja, de HDMI-bandbreedte maakt echt een verschil. De dagen van zomaar een kabel kopen liggen al lang achter ons.
Hoe weet ik of mijn HDMI-kabel werkt?
Omdat HDMI werkt als een digitale connector, werd altijd gezegd dat je erachter kon komen door te kijken of je al of geen signaal kreeg. Alhoewel dit nog steeds geldt voor extreme situaties (zoals bij een compleet defecte kabel), gaat dit niet op als je de nuances in de bandbreedte van een HDMI-kabel probeert te testen.
Omdat alle HDMI-kabels en versies compatibel zijn met oudere versies, zal een slecht gemaakte HDMI 2.0-kabel, die in plaats van 18 Gbps niet meer dan 15 Gbps aankan, nog altijd goed lijken te werken. Deze kan echter geen volledige 4K 60 Hz HDR-afbeelding weergeven. Je moet dus letten op waarschuwingssignalen die wijzen op onvoldoende bandbreedte.
De meest opvallende zijn artefacten. Als delen van het scherm flikkeren of het hele scherm even groen wordt (of een andere kleur), dan heb je te maken met een bandbreedteprobleem. Ga als het kan naar de instellingen voor je apparaten en pas ze aan. Chroma sampling is het gemakkelijkst. Een goede HDMI 2.0-kabel doet 4K 60 Hz HDR in 4:2:2. Als je probeert 4:4:4-content door te geven, kan het zijn dat je de bovengenoemde artefacten ziet.
Hetzelfde geldt wanneer je HDMI 2.0-kabel artefacten laat zien bij content in 4:2:2, maar geen artefacten als je je instellingen verandert in 4:2:0. Zo weet je dat hij niet echt geschikt is voor die 18 Gbps-bandbreedte.
Wat zijn andere tekenen van onvoldoende bandbreedte?
Naast kortdurende verkleuring van het scherm, is het ook mogelijk dat je iets ziet dat lijkt op sneeuw of een schittering. Al die dingen betekenen gewoon dat er niet genoeg ruimte is voor de gegevens die de kabel probeert door te geven. De ontbrekende ruimte wordt weergegeven als „junk” in plaats van het feitelijke beeld.
Flitsen en schitteringen worden veroorzaakt doordat je bronapparaten (console, streamingbox, streamingapp, pc enz.) en de kabel en display (monitor, projector, tv) niet in staat zijn een stabiele verbinding te maken. HDMI is een intelligente, actieve verbindingsstandaard. Dat betekent dat de met elkaar verbonden elementen en de kabel de hele tijd met elkaar „communiceren”. Als de verwerkingselementen geavanceerd genoeg zijn, kan het zijn dat die automatisch de beeldkwaliteit aanpassen om artefacten tegen te gaan. Je kunt dit zien door naar instellingen te gaan of de beeldgegevensinformatie weer te geven. Als je HDMI-kabel niet goed genoeg is, zul je merken dat waar je naar kijkt toch geen HDR is: de HDR-gegevens zijn gedeactiveerd of worden in grijs weergegeven. Of er zal 4:2:0 staan terwijl je 4:2:2 verwachtte.
Sommige apparaten, zoals Apple TV, Xbox One en PlayStation 4, beschikken over de mogelijkheid de HDMI-kabel te testen en kunnen zorgen voor goed gedetailleerde informatie over wat de kabel ondersteunt. Maak gebruik van die functies!
Dus hoe kies ik een goede HDMI-kabel?
Dat is een lastige vraag eerlijk gezegd. Probeer je uiteraard te houden aan bekende merken of merken waarmee je goede ervaringen hebt gehad. Koop bij goed bekendstaande detailhandelaars en controleer de specificaties van de desbetreffende kabel. In tegenstelling tot het moderne cynisme zeggen fabrikanten gewoonlijk de waarheid als het gaat om de specificaties. Liegen is het risico niet waard. Als er op een kabel staat premium HDMI 2.0, dan heb je 99% kans dat deze de volledige 18Gbps-bandbreedte ondersteunt.
Ten slotte is het nodig te letten op de kabelprestaties. Dat is de enige betrouwbare test. Ernstige kwaliteitsproblemen en artefacten als flitsen en schitteren zijn meteen zichtbaar. Het is belangrijk niet wantrouwig te worden: ondanks wat je misschien soms hoort, zijn HDMI-kabels NIET de oorzaak van tearing op het scherm, ghosting of ernstige invoervertragingen. Ze kunnen mogelijk bijdragen aan deze problemen, maar zijn er niet de oorzaak van. Dit soort problemen is te wijten aan jouw bron- en displayapparatuur.
We hopen dat dit heeft geholpen je een beter gevoel te geven over je HDMI-kabels!
