Bekijk wat ervoor nodig is om twee 144 Hz gamingmonitoren te gebruiken. Van GPU-vermogen tot DisplayPort of HDMI en de verschillende configuratiemogelijkheden onder Windows, NVIDIA en AMD.
Met meerdere displays maak je meer ruimte op de desktop voor multitasken en natuurlijk te gamen. Twee keer zoveel plaats op het beeldscherm levert voor veel mensen vele keren zoveel plezier op, en daar zijn goede redenen voor. Hogesnelheids-gamingmonitoren met 144 Hz en dunne randen sluiten mooi op elkaar aan, en zorgen zo voor een bijna naadloos megascherm voor je lievelingsgames en entertainment (bijvoorbeeld streaming apps). Zoals gezegd, je kunt de enorme desktop ook voor andere toepassingen dan games gebruiken. Als je wilt multitasken, zijn meerdere schermen nuttig.
Maar in dit artikel richten we ons meer op gaming en op hoe je ervoor kunt zorgen dat beide schermen op 144 Hz kunnen draaien. Want die hoge framerate is natuurlijk wat je ook op meerdere beeldschermen graag wilt hebben. Maar denk er wel aan dat je bij meerdere beeldschermen misschien pixels moet opofferen voor frames. Als je bijvoorbeeld kiest voor twee QHD/2K 144Hz-schermen, krijgt je grafische kaart het zwaar en moet je misschien de resolutie terugschroeven naar FHD - hoewel je ook daarvoor zelfs al een hele sterke grafische kaart nodig hebt.
Het zit hem (bijna helemaal) in de GPU
Misschien onnodig om te zeggen, maar de beste manier om twee 144Hz-monitoren op je pc aan te sluiten is de rechtstreekse manier. Elke moderne grafische kaart heeft meerdere beelduitgangen, dus je zou elke monitor rechtstreeks op je grafische kaart moeten aansluiten. Belangrijk! Je hebt een behoorlijk krachtige GPU nodig om twee 144Hz-monitoren aan te sturen. Ondanks veel inspanningen om scherminhoud te dupliceren via het besturingssysteem of stuurprogramma's van de grafische kaart zonder de volledige rekenlast van een afzonderlijke beelduitgang, blijft de oude vuistregel van toepassing. Heb je twee 144Hz-monitoren met elk een resolutie van 2560 x 1440, dan moet je GPU een resolutie van 5120 x 2880 aankunnen. Dat is duidelijk meer dan 4K. Voor de desktop zouden niet-3D modi goed moeten werken, want de GPU behandelt beide monitoren als een display met 2560 x 1440. Maar voor gaming wordt de GPU in de 3D modus gedwongen, en zal deze proberen voor elke monitor afzonderlijk te renderen.
Een “oplossing” hiervoor is, zoals eerder geschreven, te accepteren dat meer snelheid gepaard gaat met een lagere resolutie. Als je beide monitoren instelt op 1920 x 1080, dan hoeft je GPU “maar” om te gaan met een theoretische maximale resolutie van 3840 x 2160 (dat is 4K). Wil je vasthouden aan 144 Hz, dan heb je voor 4K op zo'n hoge framerate de allersterkste grafische kaart nodig. Oplossingen als NVIDIA Surround en AMD Eyefinity proberen om schermen te repliceren zonder exponentiële toenamen van de rekenlast voor de GPU, maar dat werkt niet altijd in elke game en elke situatie. Het beste advies is om voor een grafische kaart te kiezen die twee monitoren in de door jou gekozen resolutie en framerate aankan.
Aanbevolen product
27 inch gamingmonitor met 144 Hz en HDRi | EX2780Q
- 27 inch 2K WQHD (16:9) display met IPS-panel
HDRi en FreeSync
USB-C™-aansluiting
Eén monitor, één kaart
NVIDIA en AMD moedigen het gebruik van meerdere GPU's niet meer aan voor consumenten, maar ze ondersteunen het beide wel tot op zekere hoogte. De GeForce 20 serie biedt ondersteuning voor SLI in verschillende mate, en ook met de Navi 10 kaarten van AMD (bijv. de 5700XT) kan dit met enige configuratie. Als je twee grafische kaarten in je pc hebt, dan is het probleem met de prestaties in principe opgelost. QHD op 144 Hz is redelijk haalbaar, zelfs voor middenklasse GPU's. Twee 2070's kunnen het dus prima aan. Natuurlijk veroorzaakt dit extra kosten, maar dat is wat er nodig is voor twee monitoren met dergelijke hoge framerates zonder compromissen.
Which cables do I use?
DisplayPort is de beste optie. Je grafische kaart heeft waarschijnlijk twee DisplayPort-uitgangen, dus sluit gewoon een kabel aan van je grafische kaart naar de ingangen van je monitoren. DisplayPort is onder de streep iets beter aangepast voor gebruik met een PC dan HDMI. En omdat we het over dual 144Hz-schermen hebben, is HDMI misschien niet ideaal. Dat is namelijk niet gemaakt voor zulke hoge framerates, tenzij je de resolutie wilt beperken tot 1080p. HDMI 2.0b kan wel 144Hz op 1440p aan, maar er hangt veel af van de kabel, monitor en grafische kaart. Omgekeerd ondersteunt DisplayPort 1.2 en hoger vrijwel altijd 144Hz op 1440p.
DisplayPort biedt ook de mogelijkheid tot het daisychainen van monitoren. Dat houdt in dat je, in plaats van elk beeldscherm met een eigen kabel met je grafische kaart te verbinden, een kabel gebruikt van de grafische kaart naar de eerste monitor, en een tweede kabel van de eerste naar de tweede monitor legt. We raden deze installatie niet aan voor gaming, want het zorgt voor een grotere latentie. Nogmaals, de beste aanpak is het om beide monitoren rechtstreeks met de grafische kaart te verbinden, via DisplayPort.
Hoe stel ik de monitoren in?
Voor gebruik als desktop open je Start, Instellingen en Beeldscherm. Bekijk het gedeelte voor meerdere monitoren. Beide monitoren moet hier zichtbaar zijn, klik op “Detecteren” om handmatig te zoeken als dat niet het geval is. Je kunt er nu voor kiezen om het scherm te dupliceren (op beide monitoren exact hetzelfde beeld) of uit te breiden (één groot bureaublad, die zich uitstrekt over beide monitoren).
Maar dit geldt alleen voor gewoon gebruik, niet voor gaming en 3D. Als je de monitoren alleen in Windows configureert, kan het zijn dat ze ook voor games werken. Veel moderne games herkennen de configuratie en openen een venster op volledig scherm. Dit kan de GPU zelfs een beetje ontzien, want het wordt niet gezien als twee afzonderlijke schermen. Maar je zult vrijwel zeker geen 144 Hz krijgen, eerder hooguit 60 Hz.
Om echt op volledig scherm te kunnen gamen, zijn de belangrijkste instellingen in het controlepaneel van je grafische kaart te vinden. Voor NVIDIA klik je ergens met de rechtermuisknop op je Windows bureaublad, open je het NVIDIA Control Center, en kies je vervolgens Beeldscherm en dan Meerdere beeldschermen instellen. Je kunt een primair beeldscherm vastleggen en schermen detecteren om er zeker van te zijn dat de juiste beeldschermen worden getoond.
Bij AMD klik je ook ergens met de rechtermuisknop op je Windows bureaublad. Ga naar AMD Radeon Software, vervolgens Beeldscherm. Je ziet hier beide monitoren als het goed is. Nu kun je een Eyefinity-profiel aanleggen, dat kan helpen om prestatie- en compatibiliteitsproblemen op te lossen. Ga naar AMD Eyefinity -> Quick Setup helemaal onderaan en volg de instructies.
Wanneer dubbelzien juist goed is
Laat je niet tegenhouden door al deze informatie over prestaties en configuraties. Het gebruik van dubbele monitoren kan fantastisch zijn en een heleboel plezier opleveren. En dat is heel wat waard. Met steeds sterkere GPU's en het besef dat resolutie niet alles is, komt het helemaal goed. De volgende generatie GPU's zal (op het moment van deze publicatie) geen probleem hebben met het omgaan met QHD 144 Hz, zelfs niet in het betaalbare segment. Dus daar kun je alvast naar uitkijken. Op twee beeldschermen, welteverstaan!
